Bijna iedereen vertoont wel eens narcistische trekjes – we willen aandacht, stellen onze eigen behoeften voorop, of denken dat we bijzonder zijn. Vooral tieners kunnen narcistisch zijn – dat hoort bij hun groeiproces.
Maar meestal kunnen de meesten van ons zich inleven in anderen, onze fouten toegeven, en onze prestaties in perspectief houden. Dit is niet het geval bij mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis – zij zijn buitensporig betrokken bij zichzelf, en ze negeren de behoeften van andere mensen.
Kenmerken narcist
Srinivas Dannaram, MD, een psychiater Amerika, zegt dat je bij mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis deze eigenschappen ziet, die worden vermeld in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM):
- Ze hebben een hoge dunk van zichzelf, overdrijven prestaties, en verwachten te worden erkend als superieur
- Ze fantaseren over hun eigen succes, macht, schittering, schoonheid of perfecte liefde
- Ze geloven dat ze speciaal zijn en dat alleen andere speciale mensen (of instellingen) hen kunnen begrijpen
- Ze eisen bewondering
- Ze voelen zich gerechtigd en verwachten een gunstige behandeling
- Ze maken misbruik van anderen
- Ze hebben een gebrek aan empathie en proberen zich niet in te leven in de behoeften van anderen
- Ze zijn jaloers op anderen, of denken dat anderen jaloers op hen zijn
- Ze zijn arrogant
- In een subtype van narcistische persoonlijkheidsstoornis, gecategoriseerd als “kwetsbaar”, kunnen mensen overgevoelig en defensief zijn. “Het kwetsbare subtype is vaak gemakkelijk te missen,” volgens Dr. Dannaram.
Voorbij het Narcisme
“Voorbij het narcisme in je relaties, familie en werk van Mjon van Oers laat op een heldere manier zien hoe narcisme invloed kan hebben op alle facetten van het leven én wat je kunt doen om jezelf te beschermen.”
Absolute aanrader voor hen die te maken hebben gehad met narcistische personen en zichzelf beter willen kunnen beschermen.
Vind Voorbij het Narcisme hier
Hoe herken je een narcist
Breng een groep van 16 mensen bij elkaar en de kans is groot dat één van hen een narcist is. Uit een onderzoek is gebleken dat 6,2 procent van de mensen in de VS op enig moment in hun leven een narcistische persoonlijkheidsstoornis heeft.
Als je iemand kent die een narcist is, zul je waarschijnlijk zien dat ze worstelen in hun relaties. “Mensen met deze stoornis willen hun zin krijgen,” zei Dr. Dannaram. “Ze kunnen anderen woedend maken door de weigering om conventionele gedragsregels te gehoorzamen.”
Het komt vaak voor dat ze de mensen met wie ze een nauwe band hebben uitbuiten. Ze zijn niet in staat tot empathie, maar ze kunnen sympathie veinzen, en zullen dat soms doen om te krijgen wat ze willen. Ze verwachten een speciale behandeling, omdat ze zichzelf superieur achten aan anderen. Ze kunnen slecht omgaan met kritiek, dus ze kunnen woedend worden als iemand hen bekritiseert, of ze kunnen onverschillig reageren op kritiek. Zij kunnen ambitieus zijn; strevend naar de roem of het fortuin dat zij menen te verdienen.
Ze kunnen zelfverzekerd en zeker lijken, maar onder die façade zijn zij kwetsbaar, zodat zij vatbaar kunnen zijn voor depressie, angst, zelfbeschadiging en middelenmisbruik. En hun gedrag kan leiden tot interpersoonlijke moeilijkheden, problemen op het werk, afwijzing en verlies.
We hebben hier een uitgebreid artikel geplaatst waar we beschrijven wat een narcist is.
Wie is een narcist?
Narcisme komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, en genetica kan een rol spelen bij wie de stoornis ontwikkelt. Mensen die een narcistische persoonlijkheidsstoornis ontwikkelen, vertonen vaak als jonge kinderen al enkele tekenen: Ze kunnen agressief zijn, verdragen verdriet slecht, hebben moeite met het reguleren van hun emoties en hebben een kwetsbaar ego.
Als kind afgewezen worden, of als kind overmatig geprezen worden, kan ook leiden tot narcistische persoonlijkheidsstoornis.
Narcisme is moeilijk te behandelen
“Volgens het American Journal of Psychiatry is er geen gestandaardiseerde farmacologische of psychologische behandeling voor mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis,” zei Dr. Dannaram. En veel narcisten zoeken geen hulp omdat ze hun gedrag niet als een probleem zien. Degenen die wel steun zoeken kunnen het proberen:
- Transference-focused therapy, dat is twee keer per week therapie waarbij een persoon met narcisme zijn emoties uit in de richting van de therapeut. Omdat mensen met narcistische persoonlijkheidsstoornis kunnen worden geprovoceerd door hoe ze het gevoel hebben dat anderen hen behandelen, is het essentieel voor hen om hun eigen gevoelens ten opzichte van andere mensen te onderzoeken, volgens het International Journal of Psychoanalysis.
- Schema gerichte therapie, een relatief nieuwe therapie die zich richt op alternatieve vormen van cognitieve gedragstherapie, waaronder het activeren van emotionele zintuigen, volgens het Duitse tijdschrift Progress in Neurology-Psychiatry.
- Behandeling van andere aandoeningen, waaronder angst, depressie, onevenredig hoge en lage stemmingen, voorbijgaande psychose, en impuls controle problemen.
- Medicatie waaronder antidepressiva, antipsychotica, en stemmingsstabilisatoren.
Conclusie
Narcistische persoonlijkheidsstoornis komt veel voor, en mensen met deze stoornis worstelen vaak met hun relaties en met andere geestelijke gezondheidsproblemen. Als je denkt dat jij of iemand die je liefhebt tekenen van narcisme vertoont, kan een professional in de geestelijke gezondheidszorg je helpen.
