Men spreekt strikt genomen van een verstandelijke beperking als een persoon een IQ score heeft van onder de 70. In de praktijk ligt het iets genuanceerder en spreken we van een verstandelijke beperking als het IQ lager is dan 70 en daarnaast ook beperkt is in praktische vaardigheden, conceptuele vaardigheden en/of sociale vaardigheden. Bij een IQ score van boven de 70 maar van onder de 80 dan spreken we van zwakbegaafdheid.
Inhoudsopgave
Waardoor ontstaat een verstandelijke beperking?
Een verstandelijke beperking, of een verstandelijke handicap, kan meerdere oorzaken hebben. Zo kan het zijn dat er een stukje hersenen ontbreekt, waardoor dit niet gebruikt kan worden, maar het kan ook zijn dat er een hersenbeschadiging is ontstaan op enig moment in het leven. Het is dan ook zeker niet zo dat iedereen die verstandelijk beperkt is ook zo geboren is. Mensen kunnen ook op latere leeftijd verstandelijk beperkt raken.
Stoornissen die voortkomen uit erfelijke belasting kunnen een rol spelen, zoals het geval is bij downsyndroom, maar ook diverse invloeden tijdens de zwangerschap, dus van buitenaf, kunnen ervoor zorgen dat iemand verstandelijk beperkt raakt. Hierbij valt te denken aan bepaalde medicatie, vergiftiging, infectieziekten, straling, drank of drugs. Ook tijdens of vlak na de geboorte kan verstandelijke beperktheid ontstaan, bijvoorbeeld door meningitis of zuurstoftekort.
Wanneer kinderen met een verstandelijke beperking worden vergeleken met kinderen zonder verstandelijke beperking, dan is het vooral het verschil in ontwikkeling dat opvalt. Kinderen met een verstandelijke handicap lopen achter in de ontwikkeling. Wanneer de verstandelijke beperking vanaf de geboorte aanwezig is, dan kan dit al worden opgemerkt aan het feit dat het kind aanzienlijk later pas begint te brabbelen, pas veel later probeert te gaan zitten, probeert te gaan staan of probeert te gaan lopen.
Eenmaal op school gaat het leren aanzienlijk lastiger, vooral omdat kinderen met een verstandelijke handicap moeite hebben met het aanpassen aan anderen en aan hun omgeving. Daarnaast speelt het lage IQ hier natuurlijk ook een aanzienlijke rol.
Een verstandelijke handicap vaststellen
Wanneer een kind laat zien dat er beperkingen bestaan op het gebied van conceptuele, sociale of praktische vaardigheden, dan wil dit niet zeggen dat het kind verstandelijk gehandicapt is. Wel is het een reden om dit te laten testen. Beperkingen in dergelijke vaardigheden kunnen ook worden veroorzaakt door bepaalde stoornissen, zoals bijvoorbeeld ADHD of autisme.
Door het IQ te meten kan worden vastgesteld of het gaat om een verstandelijke beperking. Een IQ lager dan 70 is immers een vereiste om een verstandelijke handicap vast te stellen. Als het IQ lager ligt dan deze standaard, dan mag worden gesproken van een verstandelijk gehandicapt persoon wanneer er ook dagelijkse zaken moeite opleveren. Hierbij valt te denken aan het aanleren van nieuwe zaken, het zelfstandig wonen, gezond leven, het verzorgen van zichzelf of de omgang met anderen.
Informatie komt bij verstandelijk gehandicapten op een andere manier binnen dan bij mensen zonder een verstandelijke handicap. Informatie wordt op een heel andere wijze verwerkt en daarom ontstaan er ook vaker moeilijkheden in het opnemen van informatie. Zo hebben mensen met een verstandelijke beperking meer moeite met denken, leren, waarnemen, sociaal emotioneel functioneren en het geheugen. Overigens hebben verstandelijk gehandicapten wel vaak talenten die zich al heel vroeg uiten. Zo zijn zij vaak creatief en kunnen ze dit goed ontwikkelen door naar dagbesteding te gaan. In de meeste gevallen is speciaal onderwijs op jonge leeftijd de beste optie, maar dit verschilt per persoon.
Hoe is het om verstandelijk gehandicapt te zijn?
Hoe het is om verstandelijk beperkt te zijn, is een vraag die natuurlijk het beste door mensen met een verstandelijke beperking kan worden beantwoord. In de onderstaande video legt Helen, moeder met een verstandelijke beperking, uit hoe zij haar verstandelijke handicap ervaart en hoe zij geholpen wordt met haar verstandelijke beperking.
Tot slot over verstandelijk gehandicapten
Het hebben van een verstandelijke beperking is een complex onderwerp, waar nog veel meer over valt te vertellen en ontdekken. Hedendaags is er enorm veel informatie beschikbaar over het onderwerp. In dit artikel heb je een uitgebreide uitleg gekregen over de oorzaken van een verstandelijke beperking, het vaststellen van een verstandelijke handicap en hoe Helen en andere mensen met een verstandelijke beperking hiermee omgaan. Verstandelijk gehandicapt zijn is geen fase, maar dat ben je je hele leven lang. Daarom is het voor verstandelijk gehandicapten essentieel dat dit al in een vroeg stadium wordt vastgesteld, zodat zij de juiste begeleiding kunnen krijgen.
Verstandelijk beperkt zijn is niet altijd even makkelijk. Het is moeilijker om te werken en/of om een geschikte baan te vinden. Door je handicap heb je vaak een lager inkomen, en voorziet de overheid in financiële hulp. Laat geen geld liggen en lees dit artikel over de verschillende regelingen voor verstandelijk gehandicapten.
Mijn dochter is 17 jaar oud en heeft een lichte verstandelijke beperking en er is tevens autisme bij haar gediagnoseerd. Het vervelendste vind ik persoonlijk dat mensen opeens heel anders reageren op en tegen haar. Ze gaan extreem langzaam praten en bijvoorbeeld heel duidelijk articuleren. Ik vind het belangrijk dat je deze mensen “gewoon” respectvol en gelijkwaardig blijft benaderen. Neem de tijd met ze. Daarnaast spreek iemand met een verstandelijke beperking gewoon aan op zijn of haar gedrag als dat ergernis of overlast bij jou veroorzaakt. Geef dan tips hoe diegene zich kan gedragen of hoe diegene zich kan verbeteren. Communiceer met diegene gewoon zoals je met een volwassen iemand zal doen, maar ga niet praten zoals je met een kind van drie zou doen.
Hoi Martha we zijn inmiddels bijna 2 jaar verder na jouw bericht. Ik zou toch graag even reageren. Ik begrijp je gevoel tegenover de mensen die zich zo naar haar toe gedragen. Ik denk persoonlijk, dat wanneer mensen zo reageren, zij in eerste instantie al niet van plan waren om echt te communiceren. Dus koetjes kalfjes, of het is een situatie waarin deze volwassenen worden gedwongen om met haar te communiceren, omdat zij bijvoorbeeld een gekocht artikel terug wil brengen naar de winkel ( ik noem maar iets). Die mensen moeten vanuit hun positie als winkelbediende/ verkoper bepaalde informatie van haar krijgen. Op het moment dat zij op haar bijzondere manier reageert in tegenstelling tot een “normaal” persoon voelen zij zich ongemakkelijk. Vanuit dat gevoel zijn er maar heel weinig mensen die kunnen schakelen of liever fine tunen op de zender die jouw dochter gebruikt. Dat op zich is voor een ieder die dat niet kan een gemiste kans. Ik denk dat dan, dat dat over betuttelende gedrag komt vanuit een ongemakkelijk gevoel welke zij dan groter maken en willen projecteren op de gene die hen (denken zij) dat ongemakkelijke gevoel geeft. Terwijl de beperking om niet te kunnen communiceren geheel bij hen ligt en niet bij jouw dochter.