De SON-R intelligentietest is een non-verbale intelligentietest waarmee het IQ van een persoon kan worden vastgesteld. Bij een non-verbale IQ test is het niet nodig om gesproken of geschreven taal te gebruiken. Met een intelligentietest kan er worden gekeken hoe intelligent iemand is. De test is geschikt voor kinderen vanaf een jaar of twee en wordt doorgaans ook gebruikt voor volwassenen tot een jaar of veertig.
SON staat voor Snijders-Oomen, omdat de testen zijn ontwikkeld door een psychologe uit Nijmegen met de naam Nan Snijders-Oomen. Zij wilde een test creëren die geschikt was voor dove kinderen, zodat ook bij hen de intelligentie gemeten kon worden. Tegenwoordig wordt de SON-R intelligentietest gezien als een van de belangrijke testen die veelvuldig worden toegepast.
Inhoudsopgave
Voor wie is de IQ test geschikt?
De test wordt voornamelijk toegepast voor mensen waarbij communicatie moeilijk is. Hierbij kun je denken aan mensen met een handicap, mensen die moeite hebben met spraak of die gehoorproblemen hebben. Ook autistische mensen kunnen de SON-R test doen. En wat te denken van mensen die dyslectisch zijn en bij een intelligentietest met geschreven teksten al snel de kluts kwijtraken. Als laatste kunnen de testen zeer geschikt zijn voor immigranten die de Nederlandse taal nog niet machtig zijn.
Wil je weten wat jouw IQ is? Doe dan hier de test!
Hoe is de SON-R intelligentietest ontstaan?
De SON-R intelligentietest bestaat al ruim zeventig jaar. Nan Snijders-Oomen ontwikkelde de test om te kijken hoe de cognitieve functies van dove kinderen waren. Later werd de test nog verder aangepast, waardoor er nog meer non-verbale elementen werden toegepast. Later waren er nog meer veranderingen, waardoor er een speciale SON-test voor kleuters ontstond. Ondertussen zijn de testen nog steeds regelmatig herzien om ervoor te zorgen dat de resultaten nog beter en vooral nauwkeuriger zijn.
Hoe wordt je intelligentie getest?
Er zijn verschillende SON-R intelligentietesten en deze bestaan allemaal uit diverse onderdelen. De puzzels en oefeningen worden steeds moeilijker en op deze manier kan worden gemeten hoe slim iemand is. Iedere test bestaat uit verschillende onderdelen.
Mozaïek
Bij het onderdeel Mozaïek is het de bedoeling dat er een patroon wordt nagemaakt. Hier zijn verschillende stukjes voor die gebruikt kunnen worden.
Categorieën
Ook zit er in de SON-R intelligentietest de rubriek Categorieën. Hierbij krijgt de deelnemer van de test meerdere plaatjes te zien. Er zijn drie plaatjes die bij elkaar horen en vervolgens krijgt de deelnemer nog eens vijf andere plaatjes te zien. Hier moeten er twee uit gekozen worden die bij de andere reeks horen.
Puzzels
In het begin van de test moeten puzzels worden nagemaakt van een voorbeeldplaatje. Later moeten de puzzels worden gemaakt zonder voorbeeld.
Analogieën
Bij het onderdeel analogieën krijgt de deelnemer een voorbeeld te zien van een geometrisch figuur. De opdracht hier is om te kijken wat er is veranderd.
Patronen
Bij dit onderdeel moeten bepaalde patronen worden nagetekend. Er ontbreekt altijd een stuk van het patroon. Hierbij wordt gekeken hoe het ruimtelijk inzicht van iemand is.
Situaties
Er is een getekende situatie waar een stukje van ontbreekt. Eerst moeten halve tekeningen worden aangevuld met de andere helft. Er is hierbij keuze uit verschillende alternatieven.
SON-R 2,5-7
De SON-R 2,5-7 is een intelligentietest speciaal voor kleuters. Deze wordt dan ook vaak de Kleuter SON-test genoemd. De test bestaat uit ongeveer veertien tot zeventien verschillende opdrachten die telkens wat moeilijker worden. Als een kind een fout maakt, dan wordt er altijd getoond hoe het wel moest, omdat er dan ook een leerproces kan ontstaan. In totaal worden er zes onderdelen gebruikt bij de SON-R 2,5-7 intelligentietest. Namelijk Mozaïeken, Categorieën, Puzzels, Analogen, Situaties en Patronen.
SON R 6-40
De SON R-6-40 intelligentietest is bedoeld voor kinderen en volwassenen. De test is een stuk uitgebreider dan de SON-R 2,5-7 test. Hierbij zijn er vier subtesten. Iedere subtest bestaat uit twaalf of dertien items. Aan het einde van een reeks vragen wordt er gekeken hoeveel vragen er goed zijn en hoeveel fout. Waar je de volgende reeks vragen moet beginnen zal afhankelijk zijn van je prestaties. Anders dan bij de kleuter-test, zal er hier niet gedemonstreerd worden wat het juiste antwoord is. Wel krijg je altijd te weten of het goed of fout was.
COTAN-beoordeling
De Commissie Testaangelegenheden van het Nederlands Instituut van Psychologe beoordeelt alle psychologische testen. COTAN Heeft ook de SON-intelligentietest getest. De volgende beoordeling voor de SON-R 25-7 en de SON R 6-40 kwam uit deze beoordeling:
• Uitgangspunten testconstructie: beide testen goed
• Kwaliteit testmateriaal: beide testen goed
• Kwaliteit handleiding: beide testen goed
• Normen: beide testen goed
• Betrouwbaarheid: beide testen goed
• Begripsvaliditeit 6 – 17 jaar: beide testen goed
• Begripsvaliditeit 18 – 40 jaar: Son R 2,5-7 scoort goed en de SON R 6-40 voldoende
• Criteriumvaliditeit: beide testen goed
Dat de SON R 6-40 voldoende scoort bij begripsvaliditeit, heeft te maken met het feit dat er minder validiteitsonderzoek beschikbaar is voor deze leeftijdsgroep. De validiteit wordt gemeten door de test te vergelijken met andere belangrijke cognitieve testen. Denk aan GOS, WPPSI, TONI-2, RAKIT-2 en Bayley.
Hoe wordt de test afgenomen?
De SON-R test kan worden afgenomen met daadwerkelijke plaatjes en mozaïeken, maar het is tegenwoordig ook te doen op de computer middels een CD-ROM. Deze kan worden aangeschaft Ook de test met papier en plaatjes kan worden aangeschaft. Er moet wel rekening mee gehouden worden dat de handleiding los aangeschaft dient te worden.
Tot slot
De SON-intelligentietest kan dus worden afgenomen voor bijzondere doelgroepen. Denk aan mensen met een handicap, een spraakgebrek of geen goede kennis van de Nederlandse taal. Deze doelgroepen hebben doorgaans erg veel moeite met bijvoorbeeld een IQ test. Hierdoor kan er toch op een makkelijke manier worden gekeken naar het intelligentieniveau van iemand. De SON-intelligentietest bestaat uit meerdere onderdelen en is geschikt vanaf 6 jaar tot ongeveer 40 jaar. Oefenen met een IQ test? Doe je hier of hier
Ik heb een vraag over de SON-R test. Ik heb een dochter van vijf jaar die deze test heeft gedaan. De resultaten waren: Verbaal 134 en performaal 98. De school erkent de test niet en zegt dat de test onbetrouwbaar is en dat mijn kind te jong is om getest te worden.
Scholen zijn verantwoordelijk om kinderen op een juiste manier te begeleiden om de ontwikkeling te ondersteunen. Dit geldt voor alle kinderen, zowel kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong of ontwikkelingsachterstand. Een goede begeleiding begint vaak eerst met de erkenning dat een kind hoogbegaafd is, zwakbegaafd is of een intelligentiekloof heeft. Daarna moet er door de school gekeken worden welke onderwijsaanpassingen nodig zijn om te voorkomen dat het kind onder zijn niveau gaat presteren.
Voor hoogbegaafde kinderen hebben scholen hebben vaak speciale programma’s. Dit doen ze door bijvoorbeeld extra lesstof aan te bieden, de bestaande lessen versneld afwerken en/of zogeheten plusklassen (een aparte klas binnen de gewone school).
Uit de SON-R test blijkt dat jouw kind een intelligentiekloof heeft, echter erkent de school de test niet. Van een intelligentiekloof wordt gesproken wanneer uit te intelligentietest blijkt dat de verbale en niet-verbale IQ score veel van elkaar verschillen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een intelligentiekloof niet direct hoeft te betekenen dat het kind niet goed functioneert, echter bij een kloof van meer de 20 punten is belangrijk om dit verder te bekijken.
De school erkent de resultaten van de test niet met als argumentatie de volgende twee redenen:
– Het kind is te jong (5 jaar).
– De SON-R intelligentietest is onbetrouwbaar.
Het kind is niet te jong, want de SON-R 2½-7 heeft een leeftijdsbereik van 5;6 tot 8;0 jaar. Daarnaast is de intelligentietest niet onbetrouwbaar, dit is onderzocht door Commissie Testaangelegenheden van het Nederlands Instituut van Psychologe die alle onderwerpen van de test met goed heeft beoordeeld.
Het lijkt erop dat de school onder haar zorgplicht probeert uit te komen door de resultaten van de test in twijfel te trekken en daardoor het probleem te bagatelliseren. Puntje bij paaltje betekent dit dat de school eigenlijk niet wilt meewerken. Het meest verstandige is om met de school in discussie te gaan om te kijken of jullie er samen uit kunnen komen. Is dit niet mogelijk? Dan is het erg lastig om de school te dwingen om toch goede begeleiding te leveren.
Bij een intelligentiekloof heeft school op z’n minst een zorgplicht, want het kind heeft een ondersteuningsbehoefte.
Van belang is wel op te merken dat pas vanaf ongeveer 8 jaar de intelligentie stabiel is. Wat wil zeggen dat als je 2 jaar later zou meten je weer ongeveer dezelfde getallen zou krijgen.
Ik heb ook een vraag over de SON-R. Bij mijn dove dochter is met 3,9 jaar deze test afgenomen (ze haalde een hoge tot zeer hoge score). Inmiddels is ze 8 jaar. Vanuit haar begeleiding wordt nu gevraagd om nieuw capaciteitenonderzoek. Een van de redenen die worden aangevoerd hiervoor is dat de resultaten nu mogelijk anders zullen zijn omdat ze ouder is (dus eigenlijk dat ze niet meer geldig zijn). Ik kan over de geldigheid van de resultaten van de SON-R niets vinden. Kun jij/jullie daar iets over zeggen? Alvast bedankt