De combinatie hoogsensitief en hoogbegaafd is een relatief veel voorkomende combinatie. Hoogbegaafde personen zijn goed in wiskunde, natuurkunde en andere complexe vakken. Helaas, maar waar, geldt dit niet bij alle hoogbegaafde kinderen. Een relatief groot deel van hen zijn hoogsensitief, ofwel hooggevoelig. De kwaliteiten van deze hoogsensitieve hoogbegaafde kinderen blijven vaak verborgen, omdat deze kinderen liever niet willen opvallen. De kans is behoorlijk groot dat deze kinderen hierdoor onderpresteren.
Inhoudsopgave
Hoogsensitief
Als iemand hoogsensitief is betekend dat het zenuwstelsel sterker wordt geprikkeld dan bij de gemiddelde mens. Dit heeft tot gevolg dat hoogsensitieve personen gevoeliger zijn voor emoties, pijn en genot. Hun zintuiglijke waarnemingen zijn gevoeliger, waardoor hoogsensitieve personen gevoeliger zijn voor drukte, lawaai, geuren en lichtflitsen.
Een hoogsensitief persoon zal eerder opmerken wanneer iemand problemen of bepaalde emoties heeft. Hij of zij kan dan de stemming van andere mensen aanvoelen, maar zal zich hier niet altijd bewust van zijn. Plotselinge stemmingswisselingen kunnen hier het gevolg van zijn, terwijl er geen duidelijke oorzaak is.
Hooggevoelig en hoogbegaafd
Hoogsensitiviteit is een aangeboren eigenschap en is voor een belangrijk deel erfelijk. Ben jij of je partner hoogsensitief, dan is de kans groot dat je kind ook hoogsensitief is. Vaak zijn er in dezelfde familie meerdere hooggevoelige mensen te vinden. Hoogsensitiviteit kan ook ontstaan door een (jeugd)trauma.
Vermoeidheid komt vaak voor bij hoogsensitiviteit, omdat de hersenen van een hooggevoelig persoon meer signalen moet verwerken. Bij volwassenen zal deze vermoeidheid op den duur resulteren in een burn-out. Accepteren dat er veel rust nodig is, is hierbij de sleutel. Rust en helderheid in je hoofd creëren is dan ook zeer belangrijk.
Tegenwoordig wordt hoogbegaafdheid onder kinderen door leraren steeds beter opgemerkt, maar wat als zo’n leerling ook nog eens hoogsensitief is? Veel van deze kinderen kunnen hun talenten niet goed benutten vanwege hun hoge gevoeligheid. Vaak is er spraken van faalangst, treurigheid en/of een laag zelfbeeld. Leraren zijn vaak niet goed in staat om deze combinatie van hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid te herkennen.
De hooggevoelige hoogbegaafde leerling
René van Blaricum herkent een hooggevoelige hoogbegaafde leerling. “Het zijn kinderen met een verfijnde antenne, bij wie gevoelens en emoties een belangrijke rol spelen”, aldus Rene van Blaricum. Dit zijn vaak kinderen die in staat zijn om gevoelens van zichzelf en anderen goed onder woorden te brengen. Ze zijn vaak gevoelig en hebben een laag zelfbeeld, waardoor het leerproces geblokkeerd wordt.
Hoogsensitieve hoogbegaafde kinderen vallen liever niet op in een klas. In het middelpunt van de belangstelling staan, door bijvoorbeeld plotseling een beurt te krijgen, vinden ze niet fijn en kan overweldigend aanvoelen. Dit resulteert in een onveilige omgeving, waardoor het kind kan dichtklappen. Het kind kan ook zijn gevoeligheid tonen door bijvoorbeeld te huilen of door het krijgen van driftbuien.
De houding van de leerkracht en van de medeklasgenoten is bepalend of het kind zich veilig ervaart in de klas. Indien er door een klasgenoot een onaardige opmerking wordt gemaakt in een situatie dat het kind in het middelpunt van de belangstelling staat zal het hooggevoelige (hoogbegaafde) kind zich onveilig voelen.
Tot slot hoe omgaan met hoogsensitieve kinderen?
Hoe kan je omgaan met hooggevoelige hoogbegaafde kinderen? Ten eerste is goede begeleiding erg belangrijk. Je zult altijd goed moeten luisteren naar het kind. Neem hem of haar serieus en luister vooral goed. Kinderen voelen zich vaak het meest op hun gemak als volwassenen rustig en oprecht zijn. Dan durven ze zichzelf te zijn en zijn het kinderen die veel te vertellen hebben.
Ter indicatie of jezelf of je kind hooggevoelig is, zijn er diverse indicatietesten op de website beschikbaar:
Zou over mij kunnen geschreven zijn…
Ondertussen weet ik beter en ken ik mezelf ook beter, weet welke mijn sterktes zijn en – belangrijker – waar mijn grenzen liggen. Nu hoef ik niet langer de beste te zijn, alles te weten uit angst om dom gevonden te worden. Ik ben gewoon mezelf en hoef me niet langer met anderen te vergelijken. Lang niet altijd makkelijk, maar zeker de moeite waard!
@Karolien
Ik begrijp je situatie en ik was ooit zelf in dezelfde positie. Gelukkig zijn de tijden veranderd en geven veel basisscholen nu veel aandacht aan kinderen die hoogbegaafd zijn. Ik hoop dat deze ontwikkeling zich verder doorzet..
Kan het ook zo zijn dat door een enorme blokkade, vanwege een ernstige complexe PTSS terwijl ik weet dat ik zeer hooggevoelig ben, het leren juist wordt belemmert. Ik heb erg veel moeite om de stof terug te halen en daardoor voel ik mij dom. Terwijl ik wel hoge cijfers kan scoren, alleen de stof verdwijnt weer net zo snel. Ik heb altijd het idee dat mijn hoofd boordevol zit, want kan als het ware niet meer bij de stof komen. Ik zit al 4 jaar in een mega burnout, maar blijf mij overprikleld voelen. Ik heb het gevoel dat ik enorm veel kansen hierdoor ben misgelopen in mijn leven, niet alleen qua opleiding maar ook op de arbeidsmarkt omdat school een drama was. Daarnaast is ADD vastgesteld op volwassen leeftijd. Heb altijd het gevoel gehad dat ik onderpresteer! Doet mijn zelfvertrouwen niet echt goed.De wil is er wel, maar ik faal altijd bij voorbaat al.
Pijnlijk om te horen. Geloof in je eigen kunnen, want je bent al een heel eind gekomen zo te horen. Omring je door mensen waar je je vrij mee voelt. En probeer de juiste hulp te vinden. Sporten helpt voor mij goed als mn hoofd weer eens ontploft.