Het declaratief geheugen wordt ook wel het expliciete geheugen genoemd en het is een onderdeel van het langetermijngeheugen. Hierbij kunnen mensen er bewust voor kiezen om een opgeslagen belevenis, kennis of gebeurtenis opnieuw te beleven of op te roepen. Doorgaans wordt het declaratief geheugen onderverdeeld in twee onderdelen: Dit zijn het semantische geheugen en het episodische geheugen.
Deze twee onderdelen hebben te maken met het soort informatie dat we opslaan. Bij het semantische geheugen wordt feitelijke informatie opgeslagen, terwijl bij het episodische geheugen juist ervaringen en gebeurtenissen worden opgeslagen in het langetermijngeheugen. Wat is het declaratief geheugen? Welke functie heeft het declaratief geheugen en wat kun je er nou eigenlijk mee?
Inhoudsopgave
Semantische geheugen onderdeel van het declaratief geheugen
In het semantische geheugen is het eerste onderdeel van het declaratief geheugen en bevat voornamelijk cijfers, woorden en feiten. Wanneer we een nieuwe taal leren of bezig zijn met een woordenlijst, dan wordt dit allemaal opgeslagen in ons semantische geheugen. En heb je wel eens gehad dat je met een feit kwam, waarvan je zelf eigenlijk niet eens meer weet hóe je dit weet? Dan is dit ook iets dat uit je semantische geheugen komt.
Deze vorm van leren is overigens niet gemakkelijk. In het algemeen is het makkelijker om iets te onthouden dat uit je episodische geheugen komt. Niet voor niets moeten we soms echt heel veel oefenen en leren tot we bijvoorbeeld werkwoorden in een andere taal kunnen vervoegen. En hoe ouder we worden, hoe minder gemakkelijk het semantische geheugen werkt. Het kost dan dus alleen maar meer moeite om te kunnen leren.
Episodische geheugen onderdeel van het declaratief geheugen
Het episodische geheugen is is het tweede onderdeel van het declaratief geheugen dat we gebruiken om ervaringen en gebeurtenissen op te slaan. Wanneer we terugdenken aan een bepaalde ervaring in ons leven, kunnen we soms zelfs het gevoel dat daarbij hoorde opwekken. Ook kunnen we nieuwe dingen leren door onze ervaringen. Een klein kind zal zich bijvoorbeeld maar één keer aan de kachel branden. Daarna weet het – vanwege de gebeurtenis – dat de kachel warm is en dat je er beter bij uit de buurt kan komen.
Het episodische geheugen is voor iedereen anders, juist omdat het gebaseerd is op zaken die je hebt meegemaakt. Dit geheugen is ontzettend sterk. We kunnen al na één ervaring iets opslaan in ons episodische geheugen en dit is dus heel anders dan het semantische geheugen. Kent dit echter ook nadelen? Ja. Een ervaring of gebeurtenis kan ervoor zorgen dat we denken iets te weten, maar wat misschien niet helemaal klopt. Het veranderen van een denkpatroon kan in dit geval juist heel moeilijk zijn.
Tot slot
Het declaratief geheugen is onderverdeeld in twee gedeeltes: het semantische en het episodische geheugen.