Zelfmutilatie kan gekarakteriseerd worden als iedere daad van zelfbeschadiging, waarbij niet alleen gedacht moet worden aan het toebrengen van uiterlijke verwondingen (snijden), maar ook aan zelf vergiftiging door het innemen van een overdaad aan medicatie of drugs.
Nieuw onderzoek toont aan dat het risico op zelfmutilatie bijna drie maal hoger is bij jongens met een autisme spectrum stoornis (ASS), dan een vergelijkbare groep jongens zonder die stoornis. Bij meisjes bleek de correlatie tussen zelfmutilatie en een ASS juist niet te bestaan, al kan dit gegeven ook het gevolg zijn van de bekende onderdiagnose van ASS bij meisjes.
Over het algemeen was het risico op zelfmutilatie echter hoger bij meisjes (1,5%) dan bij jongens (0,3%), wat overeenkomt met wat eerder onderzoek heeft aangetoond.
Hoewel er aanwijzingen zijn dat ASS een risicofactor is voor zelfbeschadiging bij volwassenen, is er veel minder onderzoek gedaan naar risico’s bij tieners. Het onderzoek dat wel bestaat, omvat vaak kleine, selectieve onderzoeken, waarbij klinische steekproeven werden gebruikt in plaats van steekproeven uit de hele populatie. Daarentegen stelde datakoppeling de onderzoekers in staat een enorme hoeveelheid informatie te bestuderen[1]. Ze hebben gegevens beoordeeld van meer dan 113.000 jongeren van 11-17 jaar uit vier stadsdelen in Zuid-Londen, verzameld tussen 2009-2013. De bevindingen tonen een verhoogd risico aan op zelfmutilatie bij jongens met ASS en zijn daarom belangrijk bij het dichten van deze onderzoekskloof.
De onderzoekers ontdekten ook dat aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) een sterke voorspeller was van zelfmutilatie voor zowel jongens als meisjes. Jongeren met ADHD hadden ongeveer vier keer meer kans op zelfmutilatie dan jongeren zonder die stoornis. Adolescenten, die eerder naar de geestelijke gezondheidszorg voor ADHD waren geweest, hadden een vier keer groter risico op zelfbeschadiging dan degenen die geen hulp voor hun ADHD hadden gezocht. Dit zijn belangrijke bevindingen vanwege een leemte in het bewijs: er zijn zeer weinig Britse onderzoeken geweest naar het verband tussen ADHD en zelfmutilatie, vooral bij meisjes.
Uiteraard zijn er ook andere factoren die het risico op zelfmutilatie verhogen, zo schrijven de onderzoekers, waaronder schoolverzuim, schorsing of uitsluiting van school en het opgroeien in een pleeggezin.
De onderzoekers vergeten echter te vermelden dat een kind met een stoornis als ASS ook vaker problemen op school zal hebben of zich zo verzetten tegen de ‘ouderlijke macht’ dat uithuisplaatsing in een pleeggezin noodzakelijk werd.
[1] Widnal et al: Autism spectrum disorders as a risk factor for adolescent self-harm: a retrospective cohort study of 113,286 young people in the UK in BMC Medicine – 2022. Zie hier: https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12916-022-02329-w