Het leven leek lange tijd zo eenvoudig: je had chronische pijn, je ging naar je huisarts en die schreef een recept voor pijnstillers uit. Hoe erger de pijn, hoe sterker de pijnstiller.
Die praktijk kan binnenkort wel eens aan verandering onderhevig zijn, want het Amerikaanse National Institute for Health and Care Excellence (NICE) heeft in een ontwerprichtlijn gewaarschuwd dat een reeks veelgebruikte pijnstillers voor chronische pijn ‘meer kwaad dan goed kan doen’ en niet eigenlijk niet meer zouden moeten worden gebruikt.
NICE stelt voor dat pijnstillers het beste kunnen worden vervangen door antidepressiva.
In de ontwerprichtlijn, Chronic pain: assessment and management ((https://www.nice.org.uk/guidance/indevelopment/gid-ng10069/consultation/html-content-2)), die in augustus 2020 werd gepubliceerd, meldde NICE dat paracetamol, niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen ofwel de bekende NSAID’s (waaronder aspirine, ibuprofen en diclofenac), benzodiazepinen of opioïden niet zouden mogen worden aangeboden aan mensen die lijden aan chronische primaire pijn.
Chronische primaire pijn bestaat wanneer de chronische pijn een aandoening op zich is en niet kan worden verklaard door een andere diagnose of waar het niet het symptoom is van een onderliggende aandoening (want dan staat het bekend als chronische secundaire pijn).
Pijn bij een gebroken been is een secundaire pijn. Pijn zonder aanwijsbare oorzaak is een primaire pijn (en is soms ook psychosomatisch).
Voorbeelden van chronische primaire pijn zijn chronische wijdverspreide pijn (zoals fibromyalgie), en chronische musculoskeletale pijn, alsmede aandoeningen zoals chronische bekkenpijn. De problemen zorgen ook voor aanzienlijk emotioneel leed en functionele beperkingen.
De ontwerprichtlijn, die tot half september ter consultatie beschikbaar is, adviseert om in plaats van pijnstillers eens antidepressiva te overwegen voor mensen met chronische primaire pijn.
In de conceptrichtlijn wordt tevens ontraden om bepaalde anti-epileptica (waaronder gabapentinoïden), lokale anesthetica, ketamine, corticosteroïden en antipsychotica niet aan te bieden aan mensen om chronische primaire pijn te behandelen. Natuurlijk werken deze middelen wel degelijk in meer of mindere mate tegen deze pijnen, maar langdurig gebruik gaat te vaak gepaard met schadelijke bijwerkingen.
Paul Chrisp, directeur van het Centrum voor Richtlijnen bij het NICE, zei: “Wat we met deze conceptrichtlijn willen benadrukken, is het fundamentele belang van goede communicatie voor mensen met chronische pijn.”
“Wanneer veel behandelingen niet effectief blijken te zijn of (na enige tijd) niet goed worden verdragen, is het belangrijk om inzicht te krijgen in hoe pijn het leven van een persoon en de mensen om hen heen beïnvloedt, want weten wat belangrijk is voor de persoon, is de eerste stap bij het ontwikkelen van een effectief zorgplan. Soms is het beter om mensen te leren leven met hun chronische pijn en antidepressiva kan zeker helpen om daarmee om te gaan.”
“Belangrijk is dat de ontwerprichtlijn ook de noodzaak erkent van verder onderzoek over de reeks mogelijke behandelingsopties, wat zowel het gebrek aan bewijs op dit gebied weerspiegelt als de noodzaak om meer keuze te bieden aan mensen met de aandoening”, voegde hij eraan toe.
Het langdurig voorschrijven van pijnstillers bij chronische primaire pijn is een wereldwijd probleem. Geen wonder dat ook in Nederland op ditzelfde moment dezelfde vragen worden gesteld in Conceptrichtlijn 10 Chronische bekkenpijn ((https://www.venvn.nl/media/v3ahvlwf/vvnp-oproep-nvu-chron-bekkenpijn-commentaarverzoek.pdf)).
