We spreken van een disharmonisch profiel wanneer het verbale IQ van een persoon flink verschilt met het performale IQ. Dit houdt in dat iemand wat betreft gedrag ontzettend intelligent kan overkomen, maar met taal juist flink achterloopt – dit kan ook andersom plaatsvinden. Een disharmonisch profiel geeft niet altijd een indicatie of iemand het wel of niet goed gaat doen op school of een goede carrière tegemoet gaat. Toch is het voor mensen met een disharmonisch profiel belangrijk dat zij weten op welke manier zij hier het beste mee om kunnen gaan.
Een disharmonisch intelligentieprofiel is een resultaat uit een IQ-test die door een psycholoog is afgenomen. Het gaat hier dus om een officiële IQ-test, bijvoorbeeld de Weschler Intelligence Test For Children (WISC-III test). Hierbij spreken we van het verbale IQ, dat neerkomt op de taalkundigheid en de mate van communicatie die een persoon beheerst. Bij het performale IQ wordt gesproken van toepassen van kennis, het beheersen van ruimtelijk inzicht en de manier van handelen.
Inhoudsopgave
Wat is een disharmonisch profiel?
Het verschil in het verbale IQ en performale IQ is bij mensen met een disharmonisch profiel groter dan bij de meeste andere mensen. De algemene bevolking heeft hier dus geen last van. Het is goed om dit op een zo jong mogelijke leeftijd te laten meten, zodat men er de rest van hun leven rekening mee kan houden. Een disharmonisch profiel hoeft niet altijd een indicatie te zijn dat mensen met gedragsproblemen te maken krijgen. Er zijn diverse onderzoeken uitgevoerd die aantonen dat dit geen invloed hoeft te hebben op het daadwerkelijke gedrag van een persoon.
Daarbij is het ook geen indicatie dat iemand naar een lager niveau op het onderwijs hoeft te gaan. Vaak hebben mensen met een disharmonisch profiel wel een mindere interesse om te lezen, waardoor zij niet altijd hoge cijfers op het niveau dat zij op dat moment doen zullen halen. Door hier actief als ouder aan bij te dragen en te zorgen dat het kind toch de juiste informatie op kan nemen, kunnen ouders helpen om de cijfers te verhogen en ook het niveau van het kind te verbeteren. Dit zal hen altijd ten goede komen.
Kenmerken van een disharmonisch profiel
Een disharmonisch profiel heeft diverse kenmerken die een indicatie kunnen geven dat iemand hier inderdaad mee te maken heeft. Het is in zulke situaties altijd slim om de test door een psycholoog te laten afnemen, zodat er meer duidelijkheid over de werking van de hersenen kan worden verkregen.
Minder makkelijk praktische problemen oplossen, of deze juist erg eenvoudig kunnen oplossen – doordat een disharmonisch profiel twee kanten op kan werken, kan iemand zowel weinig moeite met praktische problemen hebben of juist extreem veel moeite hiermee hebben. Dit valt extra op wanneer de verbale kant van deze persoon juist wel goed is ontwikkeld of juist helemaal niet goed is ontwikkeld. Dit is altijd uit balans. Praktische problemen zijn bijvoorbeeld problemen op het gebied van wiskunde of het terugvinden van een weg in een puzzel. Bij dergelijke testen scoren kinderen met een disharmonisch profiel erg hoog of juist erg laag.
Sterke talige vaardigheden of juist erg zwakke talige vaardigheden – doordat zowel taal en het oplossen van de praktische problemen bij kinderen met een disharmonisch profiel uit balans zijn, zul je ook zien dat zij zeer sterke talige vaardigheden hebben of hier juist extreem achterlopen in vergelijking met leeftijdsgenoten. Zij kunnen bijvoorbeeld minder snel de taal beheersen, of juist extreem voorlopen in vergelijking met anderen in hun klas. Maar zij kunnen hier ook gemiddeld scoren in vergelijking met leeftijdsgenoten, terwijl zij dan op de praktische kant erg laag scoren.
Zoals je kunt lezen, zijn de kenmerken van een disharmonisch profiel dus redelijk lastig in kaart te brengen. De kern ligt altijd bij het feit dat zowel de verbale als praktische vaardigheden uit balans zullen zijn. Het kind scoort op het ene vlak normaal of hoog, terwijl het op het andere vlak juist weer laag scoort. Dit is dan ook altijd de belangrijkste kenmerk van een disharmonisch profiel.
Disharmonisch profiel herkennen
Het herkennen van een disharmonisch profiel is op basis van deze kenmerken wat gemakkelijker. Als ouder doe je erg goed aan om het gedrag van jouw kind in de gaten te houden en ook te kijken hoe het kind zich op het gebied van taal ontwikkelt. Schroom hierbij niet om ook de input van de juffrouw of meester te vragen, zij kunnen vaak een beter beeld geven hoe het kind zich in vergelijking met leeftijdsgenoten ontwikkelt. Doordat zij meer vanuit een perspectief binnen het onderwijs kijken, en ook jarenlang ervaring hebben, zullen zij een goed beeld kunnen schetsen wat de vaardigheden van het kind zijn en op welk niveau zij op dit moment zitten.
Geen behoefte aan speciaal onderwijs
Het is voor kinderen met een disharmonisch profiel vaak niet nodig om hen op het speciale onderwijs te zetten. Zij kunnen redelijk goed meekomen op het reguliere onderwijs. Afhankelijk van hun disharmonische profiel, zullen zij bij de praktische problemen of juist bij de taalkundige vakken hoog scoren. Wel is hier een duidelijk verschil te zien als er naar het rapport gekeken wordt. Dit is dan ook een goede indicator op jonge leeftijd. Wanneer er een duidelijk verschil tussen de resultaten op het rapport zit bij vakken die praktisch georiënteerd zijn en taalkundig zijn, kan dit een indicatie zijn dat er bij het kind sprake is van een disharmonisch profiel.
Testen op een disharmonisch profiel
Indien er een indicatie is dat er bij dit kind inderdaad sprake is van een disharmonisch profiel, is het handig om via de huisarts een afspraak te maken met de psycholoog. Er kunnen dan testen worden uitgevoerd die een goed beeld geven of hier een disharmonisch profiel voorkomt. Dit is altijd aan te raden en juist op vroege leeftijd zal dit ontzettend veel schelen. Zo kan het kind betere begeleiding krijgen wanneer zij deelnemen aan het onderwijs en kan dit al snel helpen om de cijfers bij vakken waar zij niet erg kundig zijn alsnog op te hogen en goede resultaten te behalen. Hier heeft het kind uiteindelijk het gehele leven profijt van, dus onderschat niet de waarde van een vroege diagnose.
Wat kun je doen bij een disharmonisch profiel?
Een disharmonisch profiel is niets om voor te schamen, het komt bij een deel van de bevolking voor en hoeft ook nooit een voorloper van andere aandoeningen te zijn. Toch kan het voorkomen dat kinderen met een disharmonisch profiel van zichzelf al leerproblemen of gedragsproblemen hebben. Dit werkt vanzelfsprekend niet mee bij het behalen van hoge resultaten of in de omgang met andere mensen. Daarom is het belangrijk dat ook deze problemen naar boven komen gedurende een gesprek bij de psycholoog. Zo ontstaat er een steeds beter beeld van de verschillende kenmerken waar een kind mee te maken heeft.
Goede toekomst in het vooruitzicht
Dit hoeft niet te betekenen dat het kind geen goede toekomst in het vooruitzicht heeft. Er zijn voldoende kinderen met eenzelfde profiel die gewoon goed kunnen meekomen op school en uiteindelijk een goed diploma kunnen halen. Dit zien we vooral terug bij kinderen die ergens een sterke interesse in hebben gevonden en hier volledig voor zijn gegaan. Vaak kunnen kinderen met mindere talige vaardigheden een sterke interesse in wiskunde hebben en hier een goede carrière in opbouwen. Daarentegen kunnen kinderen die moeite hebben met praktische problemen maar juist erg goed zijn in taal weer een hele andere kant op gaan en ook een mooie baan krijgen.
Houd de aandacht bij het kind
Onderschat daarom niet het profiel en de kenmerken waar het kind mee te maken heeft. Het hoeft geen slecht beeld te geven van hoe ver het kind het uiteindelijk kan maken in het leven. Blijf altijd aandachtig met het kind bezig en houd goed in de gaten welke interesses het kind heeft, in dat geval wordt het een stuk gemakkelijker om te zorgen dat het kind ook echt een goede toekomst zal hebben. Door ook actief met een psycholoog in gesprek te gaan, kun je als ouder steeds meer leren over de verschillende activiteiten die jij samen met het kind kunt doen om te zorgen dat zij steeds meer uit zichzelf zullen halen.
Buitenschoolse activiteiten
Richt de aandacht bij het kind ook vooral op activiteiten rondom school, vooral wanneer het daar niet erg goed gaat. Het is vervelend voor een kind als educatie de kern van het leven is maar zij hier niet goed in mee kunnen komen. Sporten is bijvoorbeeld een goede activiteit voor kinderen, omdat zij hier minder vaardigheden gebruiken die juist op school weer erg centraal staan. Als zij daar een gezonde interesse voor kunnen opbouwen, wordt het voor hen gemakkelijker om zich te ontwikkelen tot iemand met een groot talent voor een bepaalde vaardigheid die vele anderen bijvoorbeeld niet beheersen.
Kies ook voor bijles
Bijles voor kinderen met een disharmonisch profiel is ook altijd aan te raden, zo kunnen zij in ieder geval rustig werken aan de vaardigheden waar zij goed in zijn en ook langzaam de minder sterke vaardigheden verbeteren. Dit helpt zowel op korte als lange termijn om veel meer uit het kind te halen en op deze manier te zorgen dat het kind steeds beter kan meekomen met leeftijdsgenoten.
