Je hoort er steeds vaker over: de burn-out. Als je een burn-out hebt, ben je letterlijk opgebrand. Je hebt langere tijd zo veel energie gebruikt, zo veel stress gehad en zo veel prikkels verwerkt, dat je lichaam even niet meer verder kan. Je voelt je meer dan moe: je kunt bijna niks meer.
In dit artikel lees je meer over hooggevoeligheid, ook wel hoogsensitiviteit genoemd, in combinatie met de burn-out. Zo lees je niet alleen wat de kenmerken van hooggevoeligheid zijn, maar ook of je als HSP’er vatbaarder bent voor een burn-out. Tot slot lees je hoe je een burn-out kunt voorkomen als HSP’er.
Inhoudsopgave
De kenmerken van hooggevoeligheid
Hooggevoelige mensen zijn veel gevoeliger voor prikkels. Geluiden, geuren en ook emoties komen veel heftiger binnen. Daarnaast worden emoties van anderen beduidend beter opgepikt door mensen die hooggevoelig zijn. Voelt je vriend(in), broer, zus of collega zich verdrietig? Dan heb je dit niet alleen als eerste in de gaten, maar is de kans bovendien groot dat je dit gevoel van verdrietigheid opneemt. Als HSP’er ben je als een soort spons, die allerlei indrukken, stemmingen en emoties opzuigt.
Hoogsensitief en opgebrand
Burn-outs komen veel voor bij hoogsensitieve mensen. Dit komt simpelweg omdat een burn-out veroorzaakt wordt door een overvloed aan prikkels en stress, voor langere tijd. Als hoogsensitief persoon pak je die prikkels en stress nog beter op. Waar andere mensen bepaalde prikkels nog wel kunnen negeren om zichzelf te beschermen, is dit voor jou erg lastig. Daarom loop je als hoogsensitief persoon meer risico om opgebrand te raken.
Daar komt nog bij dat veel hoogsensitieve mensen zich onbegrepen voelen. Er heerst een taboe over hoogsensitief zijn. Velen denken dat hoogsensitieve personen te emotioneel, emotioneel instabiel of zelfs autistisch zijn. Door het onbegrip waar hoogsensitieve mensen mee te maken hebben, voelen ze zich onzeker en zitten ze niet lekker in hun vel. Komen hier veel prikkels en veel stress bij, dan kan er gemakkelijk een burn-out ontstaan.
3 tips om een burn-out te voorkomen
Voorkomen is beter dan genezen. Het is dan ook beter om te voorkomen dat je een burn-out krijgt als HSP’er, dan dat je naar de dokter moet om over jouw burn-out heen te komen.
Hieronder geven we je enkele tips die je kunt gebruiken om te voorkomen dat je een burn-out krijgt. Deze tips zijn speciaal opgesteld voor HSP’ers. Als HSP’er doe je er dan ook zeker goed aan om onderstaande tips goed door te lezen, zodat je het risico op een burn-out beduidend kunt verkleinen.
Tip 1: leer dat je fouten mag maken
Veel HSP’ers zijn perfectionistisch. Ze zijn pas tevreden als een taak voor honderd procent goed uitgevoerd is en er werkelijk niets aan te merken is op het eindresultaat van de taak. Als je perfectionistisch bent, loop je meer risico op een burn-out. Je bent simpelweg bijna nooit tevreden en op de lange termijn, gaat dit knagen. Zeker als je al zo veel prikkels, emoties en stress te verwerken hebt.
Leer jezelf daarom dat je fouten mag maken. Dit klinkt gemakkelijk, maar het kan een flinke stap zijn om over jouw perfectionisme heen te stappen. Echter, het is de moeite zeker waar om je niveau van perfectionisme flink omlaag te brengen. Ben je minder perfectionistisch, dan heb je simpelweg veel minder stress. Een expert, zoals een psycholoog, kan je eventueel helpen minder streng voor jezelf te worden.
Tip 2: zorg voor rust in je hoofd
Veel HSP’ers hebben vrijwel nooit of zelfs helemaal nooit rust in hun hoofd. Dit komt door de vele prikkels die ze moeten verwerken. Als je nooit rust in je hoofd hebt, ben je vatbaarder voor een burn-out. Zit je hoofd al bijna vol met al die prikkels? Dan kunnen er geen prikkels meer bij en kun je zelfs door de kleinste prikkel overbelast raken.
Daarom is het een must om je hoofd leeg te maken. Zorg je voor rust in je hoofd, dan kun je nieuwe prikkels gewoon weer verwerken zonder overbelast te raken. Er zijn diverse manieren om je hoofd leeg te maken. Ten eerste zorg je voor rust in je hoofd door een duidelijke structuur aan te brengen in je dagelijkse leven. Sta bijvoorbeeld iedere dag rond dezelfde tijd op, lunch rond dezelfde tijd en bereid het avondeten ook iedere dag rond dezelfde tijd. Zo zorg je voor structuur. Als je niet na hoeft te denken over de dagplanning, is je hoofd al een stuk leger.
Daarnaast kun je je hoofd leeg maken door zo veel mogelijk gedachten, taken en dergelijke op te schrijven. Zet al je taken op een to-do-lijstje en gebruik een schriftje om al je gedachten, prikkelingen en emoties op te schrijven. Wat je opschrijft, verdwijnt uit je hoofd. Op deze manier krijg je rust in je hoofd.
Tip 3: geef jezelf rust
HSP’ers hebben meer behoefte aan rust dan mensen die niet hooggevoelig zijn. Dit heeft te maken met de herstelbehoefte van HSP’ers. Als je op een feestje bent geweest, heb je in een korte tijd vele prikkelingen te verduren gehad. De dag na het feestje heb je echt een rustig momentje voor jezelf nodig, zodat je alle prikkels in je hoofd een plekje kunt geven en even tot jezelf kunt komen. Gun jezelf dit momentje. Negeer je je herstelbehoefte keer op keer, dan raak je vanzelf overbelast. Je hersenen hebben namelijk tijd en rust nodig om die vele prikkelingen van het feestje op de juiste manier te verwerken.
Bepaal voor jezelf hoe jij het liefst herstelt van een drukke dag of avond. Vind je het heerlijk om een boek te lezen? Neem de volgende dag dan lekker de tijd om je favoriete boek te lezen. Vind je het fijn om een stuk te wandelen? Plan dan een mooie wandeltocht in op de dag na een feestje. Door iedere keer goed te herstellen van een drukke dag of avond, voorkom je dat je overbelast raakt en een burn-out krijgt.
