Hoogbegaafdheid op de basisschool komt veel vaker voor dan dat in eerste instantie wordt gedacht. Op bijna iedere school of iedere klas zit wel een hoogbegaafd kind. Als basisschool is het dan ook belangrijk om een hoogbegaafd kind snel te herkennen. Daarnaast moet de basisschool op de hoogte zijn hoe zij een hoogbegaafd kind het beste kunnen begeleiden. Een basisschool kan een hoogbegaafd kind het beste begeleiden door middel van hulpmiddelen in het lesmateriaal.
Inhoudsopgave
Herkennen van hoogbegaafdheid
Hoogbegaafdheid bij een kind op tijd herkennen is van essentieel belang. Het is dan ook belangrijk dat iedere basisschool beschikt over twee leerkrachten of begeleiders die de hoogbegaafdheid kunnen signaleren. De leerkrachten en begeleiders kunnen hiervoor een opleiding of cursus volgen. Ook een zelfstudie kan genoeg kennis bieden om zo de kenmerken van hoogbegaafdheid te leren kennen. Het Landelijk InformatieCentrum Hoogbegaafdheid (LICH) biedt dagcursussen aan om leerkrachten en begeleiders van basisscholen bij te scholen over het herkennen van hoogbegaafdheid bij kinderen.
Speciale basisschool voor hoogbegaafden
Het Hoog Begaafden onderwijs Nederland (HBoN) heeft als doel om passend onderwijs beschikbaar te maken voor alle hoogbegaafde kinderen. Dit doel wordt bereikt door een aantal krachten te bundelen, waaronder scholen, ouders en professionals. Basisscholen kunnen zich bij het HBoN aanmelden als zij beschikken over speciale kennis over hoogbegaafdheid of als zij lesmateriaal aanbieden wat speciaal is gericht op hoogbegaafde kinderen.
Een hoge IQ–score alleen is geen garantie voor goede schoolprestaties. De omgevingsfactoren spelen hierbij ook een grote rol, voornamelijk bij jonge hoogbegaafde kinderen. Zo hebben hoogbegaafde kinderen vaak moeite met het onderhouden van sociale contacten met hun leeftijdsgenoten omdat zij andere interesses hebben en op een andere manier naar de wereld kijken. Het standaard lesmateriaal wat op de meeste basisscholen gegeven wordt kan dan ook vaak de interesse niet vasthouden van hoogbegaafde kinderen. Hierdoor kunnen zij zelfs afhaken. Doordat zij zich niet uitgedaagd, begrepen of onvoldoende begeleid worden kunnen hoogbegaafde kinderen de motivatie verliezen om goede prestaties te leveren. Ook kunnen zij vastlopen in hun ontwikkeling of zelfs onderpresteren.
Hoogbegaafdheidsprogramma
Om de hoogbegaafde kinderen goed tot hun recht te laten komen beschikken speciale basisscholen over een zogenoemde Hoogbegaafdheidsprogramma. Dit programma biedt de juiste leeromgeving waarin het hoogbegaafde kind niet alleen wordt uitgedaagd met verdiepend en verbredend lesmateriaal. Ook kunnen zij zich optrekken aan de ontwikkeling van hoogbegaafde leeftijdsgenoten en komen de kinderen weer tot zichzelf. Voornamelijk doordat zij weer goed presteren. De docenten die werkzaam zijn bij een speciale basisschool die gericht is op hoogbegaafde kinderen beschikken dan ook over extra scholing om de kinderen op de juiste manier te kunnen begeleiden. De meeste basisscholen die het Hoog Begaafdheidsprogramma aanbieden werken ook met kleinere klassen van gemiddeld zo’n 15 leerlingen.
Niet alleen het lesmateriaal wat op speciale scholen wordt gegeven biedt verbreding en verdieping. Ook beschikken de speciale basisscholen over andere programma’s waarbij de hoogbegaafde kinderen hun talent extra goed kunnen ontwikkelen en zo kunnen zijn wie ze zijn. Door deze programma’s kunnen de hoogbegaafde kinderen zich extra ontwikkelen op allerlei verschillende gebieden. Hierdoor raken zij ook weer meer gemotiveerd en lopen ze niet meer vast. Dit is bij normale basisscholen vaak wel het geval omdat hier geen extra begeleiding en extra programma’s aanwezig zijn. De speciale basisscholen zijn erop gericht om de mogelijkheden van de hoogbegaafde kinderen te herkennen en de kinderen hierbij actief te helpen en begeleiden.
Tot slot
Het lesmateriaal voor hoogbegaafde kinderen op basisscholen wordt in verschillende vormen aangeboden. Zo zijn er speciale basisscholen die zich alleen richten op hoogbegaafde kinderen. Hierdoor zitten zij alleen in de klas met soortgelijke leeftijdsgenoten en wordt er geen regulier lesmateriaal gegeven. Ook zijn er normale basisscholen waarbij extra programma’s worden aangeboden. Het hoogbegaafde kind blijft dan in de bekende omgeving en komt daardoor dus ook meer in aanraking met leeftijdsgenoten die niet hoogbegaafd zijn.
